Artikel voor
het blad en website van de
Effataparochie, februari 2013
Een gloednieuwe passie
Op palmzondag is er 's middags een bijzonder
concert in de Dominicuskerk. U bent dan getuige van de première van
de eerste delen van "De lastpost", een groot koorwerk op nieuwe
muziek en nieuwe tekst, gebaseerd op het Matteüsevangelie.
Geschreven voor en gezongen door jongeren, van wie we aannemen dat
velen van hen het lijdensverhaal nauwelijks kennen en zelden in een
kerk komen.
"We", dat waren aanvankelijk de tekstschrijvers
Hendrik Jan Bosman en Liesbeth Jansen, en ik, Willibrord Huisman,
als componist. Inmiddels, na een jaar, zijn er al zeker veertig
mensen op de een of andere manier betrokken bij dit fascinerende,
stoutmoedige en misschien wel overmoedige project.
Overmoedig?
Dat het overmoedig zou kunnen blijken, dat
hebben we ons van begin af aan gerealiseerd. Een passie schrijven?
Ouderen denken meteen aan Bach's 280 jaar oude Matthäus Passion.
Jongeren kennen die in het algemeen niet; maar voor je het weet,
zien die de kijkcijfertrekker "The Passion" voor zich, een
televisiespektakel gebaseerd op popliedjes. En de 'oudere jongeren'
onder ons denken meteen aan de zeventigerjarenfilm "Jezus Christ
Superstar".
Wat we wel gaan doen, is iets schrijven,
uitvoeren en uitgeven wat in eerste instantie gericht is op de
zangers die het werk instuderen en uitvoeren: studenten en andere
jongeren die vooral graag zingen en die niet bang zijn om stil te
staan bij de betekenis van wat ze zingen. Ongeacht of ze zichzelf
gelovig noemen of niet; het lijdensverhaal is een verhaal dat
iedereen aanspreekt, als het overtuigend verteld wordt.
De lastpost
De volledige titel van de passie luidt: "De
lastpost, een veelstemmig verhaal." Matteüs volgend presenteren we
Jezus in het lijdensverhaal als iemand die voor de autoriteiten als
een lastige onruststoker wordt opgeruimd en daarbij nog wordt
verraden, bespot en door vrijwel iedereen verlaten. Maar ook laten
we zien dat dat maar de helft van het verhaal is. Jezus' boodschap,
jezelf te geven voor je medemens, komt door het lijdensverhaal heen
naar boven – en dat is de boodschap die wij nu op onze schouders
dragen, als een lastpost op onze begroting.
Met de ondertitel "een veelstemmig verhaal"
laten we ook een aantal keuzen zien. Ten eerste presenteren we het
vooral als een verhaal; en voor wie wil mag dat een Godgegeven
heilsboodschap zijn. Waar nodig laten we ook zien dat het een
gecomponeerd verhaal is, door ene Matteüs, geschreven voor de mensen
om hem heen en vervolgens door ons, voor de mensen om ons heen.
Tegelijk willen we het verhaal vanuit verschillende perspectieven
belichten. Het wordt daarom niet verteld door een alwetende
verteller, maar door de personages uit het verhaal zelf. De vrouw
met het kruikje met olie, Judas, Pilatus, de centurion, Jezus zelf,
de hogepriesters en oudsten van het volk, zelfs de kinderen komen
aan het woord.
En dat allemaal gezongen door één of meer
meerstemmige koren, zonder begeleiding. Het zijn losse liederen,
waardoor het mogelijk is uitvoeringen op verschillende manieren
samen te stellen en waardoor ook gebruik in de liturgie goed
mogelijk is. In de concertuitvoering komt een presentator, namens
Matteüs, u welkom heten; hij zal de gezongen verhalen aankondigen en
er wellicht zelfs wat commentaar op geven. En… hij zal u uitnodigen
om een of twee liederen gezamenlijk te zingen, naar goede Britse
traditie. Dat dat prima lukken zal, daar geloven we in, maar hoe dat
gaan zal, dat moeten we nog zien.
Tsjaikovski
Daarmee heeft u ook een indruk van het karakter
van het concert: het dient voor een flink deel om het
werk-in-aanbouw uit te proberen. We hebben nog maar zeven delen
klaar en om deze reden hebben we pianist Noud Smeets gevraagd om
intermezzi te spelen – dat alleen al wordt een belevenis. Zo zien we
ook hoe het uitpakt, als we instrumentale muziek (waarschijnlijk
Tsjaikovski) combineren met de koormuziek en de spreker.
Het zal u duidelijk zijn dat dit een enorm
project is. Inmiddels hebben we stichting opgericht, er zijn diverse
commissies, een website, een facebookpagina, een praatgroep, een
projectkoor en veel ondersteuning in natura, met name van de
Studentenkerk. Voor de lange termijn hebben we goede hoop op
financiële steun door een aantal fondsen; voor de korte termijn
hebben we vooral tekorten en zijn we op zoek naar donateurs en
sponsors. (Misschien heeft u een bedrijf dat zich wil profileren? Of
juist anoniem? Neem gerust contact op.)
Maar eigenlijk dient dit artikeltje om u te
attenderen op het bijzondere concert, dat we, met dank aan de
parochie, in de Dominicuskerk kunnen uitvoeren. U bent zeer welkom!
Zondag 24 maart 2013, 15:30-17 uur, aansluitend
borrel om na te praten in de zijkapel.
Toegang € 6, studenten € 4; voorverkoop € 4 en
€ 2.
U kunt alle informatie, teksten en muziek lezen
en luisteren op
www.delastpost.nl
Willibrord Huisman, februari 2013
|