Je ziet hier alle delen van de passie De lastpost in hun
nieuwste versie.
Hendrik Jan & Willibrord herzien af en toe nog een
deel.
Ook komen er meer en meer vereenvoudigde versies,
klavieruittreksels, en instrumentale begeleidingen.
Verspreid de muziek en de teksten niet, maar link
er gerust naar.
Dit stuk geeft een artistieke impressie van de geseling van
Jezus. Matteüs vermeldt deze in vier woorden, maar als je gaat
opgoogelen wat een geseling in de Romeinse tijd inhield, dan ben je
daar nog heel lang beroerd van. Het was niet zozeer een straf;
eerder een zo gruwelijk mogelijk deel van een terechtstelling.
Er is verschil tussen de Joodse geseling, die uit veertig min één
slagen bestond, en de Romeinse, waarin men doorsloeg tot men niet
meer verder kon; de gestrafte moest namelijk nog wel in leven
blijven, maar alleen omdat de kruisiging anders geen zin meer zou
hebben.
Dit stuk dient zowel voor de zangers als voor de toehoorders
een uitzondelijk nare ervaring te zijn.
Koor 4 verbeeldt de zweepslagen door telkens hard in de
handen te klappen en daarna te tellen. Tussendoor wordt een keer
gestopt om te bezien of er nog wel verder gegaan kan worden.
Uiteindelijk stopt het na slag 39. De tussenpozen tussen de slagen
zijn onregelmatig, waardoor elke slag onverwacht komt. De klappen en
het tellen overstemmen koor 1, 2 en 3.
Intussen bespreken de soldaten (koor 3) die de geseling
uitvoeren luchtig de gang van zaken; het maakt hun niet veel
verschil of ze een mens geselen of een paaltje in de grond slaan.
We beleven dit stuk vanuit Jezus' hoofd; zowel diens almaar
verder verstoorde waarneming als de waanbeelden uit een soort
delirium. In de huidige versie is dit alleen sissen; wellicht nog
andere gewaarwordingen die we met geluid kunnen verbeelden. Dit doet
koor 2.
De mannen van koor 1 zingen flarden herinnering die Jezus
door het hoofd spelen. Het zijn fragmenten uit Pardon, jongeman; Die
dag; en Niet op het feest.
De vrouwen van koor 1 zingen een nergens heen leidende
reeks akkoorden waarvan niemand duidelijk is wat die betekenen, maar
ze zijn wel onmisbaar.
Zie en hoor hoe drie koren dit deel voordroegen op de
première op 13 april 2014.
Klik op de afbeelding en ze beginnen te zingen/roepen/sissen/klappen.
Lees ondertussen hieronder de tekst mee en huiver.
Of zie & hoor hoe
het ging op de eerste campusuitvoering, Erasmusgebouw,
2015.
- Koor 1:
- koor 1 partituur= oefenen S1;
mp3
- " oefenmix voor S2;
mp3
- " oefenmix voor A1;
mp3
- " oefenmix voor A2;
mp3
- TB: gebruik de volledige partituur
of versterkte mp3's voor
Tenor of
Bas
- Klavieruittreksel in PDF(= accordeon), 1 A4
- Partij accordeon met klappen
in PDF, 2 A4
- Koor 2 (sissers): instructie op 1 A4 (docx,
pdf)
In de digitale partituur konden we verscheidene zaken niet goed
weergeven. Zo zijn de aanwijzingen voor dynamiek
en tempowisseling ontbreken goeddeels. Dit wordt vooralsnog allemaal
aan de dirigent over gelaten, die daarbij uiteraard rekening houdt
met de mogelijkheden van de uitvoerders en de akoestiek van de zaal.
Het ritmische patroon is als volgt:
2 tellen voor de maatstreep: koor 4 klapt
1 tel voor de maatstreep: koor 4 telt
op de maatstreep: de vrouwen van koor 1 wisselen van akkoord
met een sforzando (luid aangezet, meteen weer zacht verder
gaand).
koor 3 werkt strak in de maat, rappend
koor 2 (sissen en andere vloeiende geluiden) voegt zich
zachtjes in en uit.
Tekst uit het evangelie volgens Matteüs:
Voor Pilatus
Jezus werd voor de gouverneur geleid. De gouverneur
stelde Hem de vraag: 'Bent U de koning van de Joden?' Jezus zei: 'U zegt
het zelf.'
Op de beschuldigingen die door de hogepriesters en
oudsten tegen Hem ingebracht werden, antwoordde Hij niets.
Toen zei Pilatus tegen Hem: 'Hoort U niet waar ze U
allemaal van beschuldigen?' Hij gaf hem nergens antwoord op, zodat de
gouverneur zeer verbaasd stond.
Het was de gewoonte van de gouverneur om bij een feest
één gevangene vrij te laten, en wel degene die het volk wilde. Ze hadden
toen een beruchte gevangene, die Jezus Barabbas heette. Omdat ze nu toch
bij elkaar waren, zei Pilatus hun: 'Wie wilt u dat ik vrijlaat, Jezus
Barabbas of Jezus die Messias genoemd wordt?' Want hij wist dat ze Hem
uit afgunst overgeleverd hadden.
Terwijl hij rechtszitting hield, stuurde zijn vrouw
hem het bericht: 'Laat je niet in met die rechtvaardige man, want ik heb
vandaag in een droom veel om Hem moeten verduren.'
De hogepriesters en oudsten haalden de menigte over om
Barabbas te vragen en Jezus te laten doden.
De gouverneur vroeg hun opnieuw: 'Wie van de twee wilt
u dat ik vrijlaat?' 'Barabbas', zeiden ze.
Pilatus zei tegen hen: 'Wat moet ik dan met Jezus doen,
die Messias genoemd wordt?'
Ze riepen allemaal: 'Kruisig Hem.'
Maar hij zei: 'Wat voor kwaad heeft Hij dan eigenlijk
gedaan?'
Ze schreeuwden nog harder: 'Kruisig Hem.'
Toen Pilatus zag dat het niets hielp, maar dat de
onrust steeds groter werd, nam hij water en waste zijn handen voor de
ogen van het volk. Hij zei: 'Ik ben onschuldig aan dit bloed. U moet
zelf maar zien.'
Heel het volk riep als antwoord: 'Zijn bloed op ons en
onze kinderen!'
Toen liet hij Barabbas vrij, maar Jezus liet hij
geselen en leverde hij over om gekruisigd te worden.