Willibrord Huisman Homepage Huis van
Huisman

Ga één menuniveau hogerIndex

Column OI:

 

Stokje

Generaal Falen

Steunend onderwijs

Studeren zonder muis

Edumassa, eduflux

Probleemzoekend onderwijs

Missievirus

Virtual absence

Onzichtbaar tabelopzijduwbalkje

Column (door Eva)

Muizenissen

Studeren zonder muis

Vier jaar geleden kreeg ik de opdracht een ICT-introductie te schrijven. Een brochure zou het worden, die de soms nogal huiverige studenten over de drempel moest praten. Werktitel: 'Het gebruik van informatie- en communicatietechnologie in het onderwijs van de Open Universiteit'. Help, dacht ik, zo krijg je toch niemand over die drempel. Kan het niet wat aardiger? Met een metafoor misschien? Het werd 'Studeren met de muis'.

Een jaar later bouwde ik het bijbehorende practicum. Vorm: webpagina's. Geschatte studiebelasting voor digibeten: zeker 100 uur. Deelname: geheel vrijwillig. Certificering: geen. Doelcompetentie: 'Studienet effectief en efficiënt kunnen gebruiken in de studie aan de Open Universiteit.' Help, dacht ik, zo krijg je toch niemand aan het werk. Kan het niet wat spannender?

Ik ging opnieuw op zoek naar een mooie metafoor. De term 'electronic superhighway', ooit geprofeteerd door een Amerikaanse president, zoemde nog door mijn hoofd. Op zo'n superhighway, zelfs op ons lokale karrensporennet, moet je kunnen rijden. En zo vond ik een handige metafoor: rijlessen.

De rijlessen bleken muiscompatibel te zijn. Het werkwoord muizen ontstond. U rijdt niet, u muist. U neemt dus muisles, doet muisexamen, en haalt uw muisbewijs. U kunt echter ook eerst muisexamen doen, dan zakken, en daarna weet u welke muisoefeningen en welke theorielessen u alsnog volgen moet. Wilt u het degelijk aanpakken, dan volgt u ouderwets het muisparcours. Kortom, de muislesmetafoor presenteert vanzelf de didactiek. Of leest u liever 'competentiegericht zelfstudiepracticum rond verwijzende probleemgeörienteerde zelftoetsen in combinatie met een studietrajectadvies'?

De lesmuis is ook goed inzetbaar voor mijn zedenpreken. Alleen de linkermuisknop gebruiken = altijd rijden in de eerste versnelling. Schermvullend venstergebruik = spiegels niet gebruiken. Mailen in hoofdletters = groot licht opzetten. Zoekmachine negeren = niet de weg durven vragen. Enzovoorts.

Ik schrijf zo'n practicum met plezier. Een goed college geef je ook met plezier, anders is het niet goed. Studenten voelen dat feilloos aan en vallen in slaap als het niet goed is. Op Internet surfen ze direct weg. Mijn certificaatloze cursus maakt alleen kans als die én goed én nuttig én plezierig is.

Muis op Electronic Superhighway, (c) EAF Muller 1997En daar komt opnieuw de muis van pas. Die zet de toon. Een muisje op wielen geeft de practicumpagina's identiteit. Als een pagina in revisie is, is de weg vlak voor zijn neus opgebroken. Bent u gezakt, dan is de neus pijnlijk verfrommeld, maar bent u geslaagd dan ziet u de muis het beeld uit racen. Is uw computer niet in orde, dan ligt er een wiel af.

De muisexamens zijn het leukste om te schrijven. Ze zijn gebaseerd op echte praktijkproblemen, dus bronmateriaal is er in overvloed. Maar om echte mensen als probleemgevallen op te voeren is niet aardig. Dus worden de muisexamens bevolkt door virtuele personen met – hoe kan het ook anders – echte muizennamen. Zo moet u in muisexamen Q een studentenvraag beantwoorden namens studiebegeleider Quibus Musculus. Aio Apodemus geeft U ingewikkelde opdrachten voor zijn onderzoek. De heer Minutus is voorzitter van de zoologische vereniging Myomorpha; hem moet u helpen met zijn tremaprobleem. En de studenten Knager en J. Jaculus klungelen heel wat af in hun pogingen om de voorbeeldige Sicista bij te benen.

Gelukkig zijn er ook echte studenten. Ze plaatsen hun uitwerkingen en vragen in de discussiegroepen, een enkele keer mailen ze me rechtstreeks. Sommigen zijn inmiddels goede bekenden, al heb ik ze nooit gesproken. De bekendste klaagde eens dat er geen muisles is over de oude DOS-programma's, die nog via het toetsenbord bediend worden. Ze suggereerde een krachtige titel: Studeren zonder muis.

 

U kunt gratis een muisexamen doen op:
http://www.ou.nl/muisdemo

OnderwijsInnovatie, december 2000 
© Open Universiteit Nederland /  Willibrord Huisman


Reacties? Graag!
Willibrord Huisman

Dit alles in het Huis van Huisman
mijn ernstig verouderde, voormalige HomePage
Maar zie: er is een nieuwe webstek per 1 nov 2011